EØS – ei verktøykasse for sosial dumping

LO i Oslo, Trondheim og Stavanger i samarbeid med fagleg utval i Nei til EU arrangerer konferanse fredag 5. april i Kulturhuset i Oslo.

Første tema under konferansen var EØS og arbeidslivet, med sosial dumping, bemanningsbransjen og reise, kost og losji.

Roar Abrahamsen er leiar for den største avdelinga i Fellesforbundet og organiserer industriarbeidarar på Vestlandet, mellom anna i verftsnæringa lang kysten. I den bransjen merkar dei veldig godt konsekvensane for arbeidslivet av EØS-avtalen, i form av sosial dumping.

– Eg har vore varm forsvarar av EØS-avtalen på mange landsmøte i Arbeiderpartiet og LO-kongressar.

– Vi ser våre lokale verksemder med faste eigne tilsette gå rundt i tomme verkstadhallar, medan det vert flydd inn innleigde arbeiderarar som ikkje får dekt reise, kost og losji.

– Dei vil basere heile produksjonen på innleige av arbeidskraft. Då rann det over for oss.

– Mykje av denne sosiale dumpinga kan og bør norske styresmakter ordne opp i sjølv. Men dei har vald å bruke EØS som verktøykasse for å gjennomføre ein politikken dei ønskjer, og som fører til sosial dumping. Den verktøykassa kan dei ikkje få lov til å behalde.

I november 2018 vedtok avdelinga at Noreg bør seie opp EØS-avtalen.

– I uttalen vår hadde vi tre hovudpillarar. Den delen som har fått størst merksemd er reise, kost og losji. Eg er også samd i at vi ikkje kan seie opp EØS-avtalen berre på grunn av den saka. Men lavtslønsstrategien og sosial dumping må bekjempast. Det er like viktig eller viktigare enn reise, kost og losj.

– Om norsk industri vil halde på EØS så kan ikkje avtalen brukast som strategi for å gjennomføre sosial dumping.

No er det steile frontar i EØS-debatten. Abrahamsen ønskjer ei utgreiing om alternativ til EØS.

– Skal vi klare å kome oss vidare så må vi i alle fall få til det. Då treng vi at politikarane samlar seg om å til dømes lage ein NOU om alternativ til EØS.

(Artikkelen held fram under biletet)

– Det er ingenting som vil få Arbeiderpartiet til å gå mot EØS  

Fredrik Mellem er nyleg avgått leiar i Arbeidarpartilaget Oslo Arbeidersamfunn og nytilsett generalsekretær i Europabevegelsen. Han meiner utfordringane i arbeidslivet ikkje skuldast EØS-avtalen.

– Det var ingenting som utløyste så stor applaus på Arbeiderpartiet sitt landsmøte i går som Jonas Gahr Støre sitt varme forsvar for eøs-avtalen. Det er ingenting som kan få Arbeiderpartiet til å gå mot EØS.

– Vi har fosvart EØS-avtalen i 25 år fordi avtalen inneber ei enorm utviding av handlingsrommet. Hundretusenvis av ungdomar kan studere på eit kvart universitet i EU. Hundretusenvis av nordmenn har funne seg arbeid og kjærleiken i Europa.

– Men noko som har så mange fordeler med seg, har også nokre ulemper.

– Vi har problem knytt til utanlandske vogntog i Noreg. Dersom vi har som utgangspunkt at vogntoga er utanlandske, får vi ikkje gjort noko med det. Men om vi har som utgangspunkt at disse vogntoga ikkje har noko på norske vegar å gjere, kan vi handheve vegtrafikklova. Det er norske styresmakter sitt ansvar at køyrety på norske vegar tilfredsstiller norske lover.

(Artikkelen held fram under biletet)

– 13 prosent organisasjonsgrad i bygg og anlegg  

Joachim Espe kjem frå Rørleggernes Fagforening i Fellesforbundet. Han arbeider med å organisere utanlandske arbeidstakarar i Osloområdet.

– Organisasjonsgraden i bygg og anlegg i Oslo og Akershus er fallande, og er no nede på 13 prosent. Byggfagforeiningane i Oslo og LO i Oslo har hatt tre politiske streikar med krav om forbod mot innleige frå bemanningsbyrå i enkelte område og bransjar.

– Vi fekk ikkje på plass forbod, men har fått eit nytt regelverk.

– Bemanningsbransjen er ein stor del av problemet. Men om vi forbyr dei vil det tyte ut andre stadar. Vi stiller krav om at alle skal jobbe på tariffvilkår. Vi krev likebehandling av EØS-borgarar. Og skal reglane ha effekt vil vi tilbake til offentleg arbeidsformidling.

Stort bilete: Roar Abrahamsen fra Fellesforbundet, avdeling 5. Foto: Sindre Humberset.