Tusen takk til dei partia som stilte og som utgjorde eit aktivt panel, skriv Toril Mongstad i Alver Nei til EU.
Alver Nei til EU inviterte til folkemøte 26. august.
Temaet var EU og EØS-avtala sin innverknad på lokaldemokrati og folkestyre, høgst aktuelt no nett før valet den 9. september. Morten Harper, jurist og utgreiingsleiar i Nei til EU, innleia om temaet. Han var innom Hjelmengutvalet sin rapport, og det nye Meldepliktdirektivet (som rett nok er lagt på vent grunna motstand internt i EU). Han snakka og om Telemarksmodellen (Skiensmodellen, Oslomodellen), modellar for tiltak mot sosial dumping, og som fleire kommunar har innført.
Alver Nei til EU hadde invitert listetoppar frå dei 11 partia i Alver kommune til å delta i ein paneldebatt om temaet, 8 av desse takka ja og stilte opp. Høgre, FrP og FNB (bompengepartiet), valde å ikkje stilla opp, det var beklageleg. Særs spente var me på Høgre, som ønskjer landet vårt inn i EU. Kva ville dei meina om overnasjonal styring, også på kommunenivå, frå Brussel? Det fekk me ikkje svar på.
Men – tusen takk til dei partia som stilte og som utgjorde eit aktivt panel, og som både uttalte seg og svarte på spørsmål frå dei frammøtte.
Dei fleste kandidatane var samde om at overstyring av lokaldemokratiet ikkje er ønskjeleg. Morten Harper viste til at om lag halvparten av sakene som vert handsama kommunalt, tar på ein eller annan måte, omsyn til EØS-avtala /EU sine lover. Dei partia som er for EØS-avtala, likar heller ikkje dette, men ser fordelane med avtala som større enn ulempene. Nokre av kandidatane tenkjer at me som nasjon, kan velja å godta eller å setja grenser. Andre meinte at tvilssaker bør utgreiast av juristar, slik at vedtaka er i samsvar med gjeldande regelverk.
Mange tenkjer at EØS-avtala er naudsynleg ut frå omsynet til handel, og at me utan denne, ville ha vanskar med å få avsetnad på varene våre.
Som arrangørar minna me om at berre tre land i heile verda, har ein så omfattande og politisk overstyrande avtale som EØS-avtala er. Resten av verda handlar med EU etter normale, likeverdige handelsavtalar. Slik handlar også me med landa utanfor EU, utan at dei krev å påverka politisk styring i landet vårt. Når det gjeld tiltak mot sosial dumping, viste politikarane til at mange av desse retningslinene alt er på plass i kommunane. Dei slo også fast at det var særs viktig å ha ryddige arbeids- og tilsetjingstilhøve, og at dette er noko dei vil halda fram med å få på plass i Alver kommune. Vilje til å både støtta lokalt næringsliv, og å kjøpa produkta deira, var det og semje om. På spørsmål frå ordstyrar om korleis dei ville handtera innblanding frå ESA (EFTA sitt overvakingsorgan), vart dei meir usikre, og ville handtera enkeltsaker når desse eventuelt dukka opp.
Dei frammøtte deltok i debatten både med spørsmål og kommentarar. Me som arrangørar var godt nøgde med møtet, og gode attendemeldingar frå både listekandidatane og publikum oppmuntrar oss til å arrangera fleire folkemøte framover.